Badania dowodzą, że palenie papierosów działa destrukcyjnie na DNA plemników oraz wpływa negatywnie na jakość nasienia. Dym papierosowy zawiera tysiące szkodliwych związków. Palenie zwiększa ryzyko nowotworu, chorób serca, płuc oraz problemów seksualnych. Nałogowi palacze są mniej aktywni w łóżku oraz bardziej podatni na zaburzenia natury seksualnej.
Mężczyzna – dawca genu
Na temat szkodliwości nikotyny oraz pozostałych związków zawartych w dymie papierosowym można by wiele pisać. Przyjęło się zalecać matkom prowadzenie zdrowego trybu życia przed jak i podczas ciąży, spożywanie odpowiednio skomponowanych posiłków, unikania używek. W tym wszystkim często pomija się mężczyzn, od których w rzeczywistości również wiele zależy. Mężczyzna jako dawca nasienia powinien przysposobić sobie kilka zdrowych nawyków, aby przekazać jak najlepsze geny kolejnemu pokoleniu.
Nikotyna a jakość spermy
Cennym źródłem informacji są badania[1] lekarzy ze szpitala w Aargus w Danii. W latach 1987 – 2004 przeprowadzili 7 badań na temat wpływu palenia papierosów na jakość spermy. Udział wzięło ponad 2500 mężczyzn różnej narodowości nie leczących się na niepłodność w przedziale wieku 17 – 67 lat. Po dostarczeniu próbek nasienia wypełnili kwestionariusz odnoszący się do trybu życia oraz palenia papierosów lub innych produktów zawierających nikotynę. Mężczyzn podzielono na 4 grupy: niepalących (59%), palących więcej niż 10 papierosów dziennie (17%), palących od 11-20 papierosów dziennie (20%) oraz palących powyżej 20 papierosów dziennie (4%).
Porównując grupę osób wypalających powyżej 20 papierosów dziennie z grupą mężczyzn niepalących zaobserwowano:
- średnio 19% mniejszą ilość plemników na mililitr nasienia,
- zmniejszenie o 29% ilości plemników w całości ejakulatu,
- redukcję ruchliwości plemników o 13%.
Negatywny wpływ palenia zaobserwowano wśród mężczyzn spośród wszystkich grup obejmujących palaczy, przy czym najbardziej widoczne różnice były pośród osób wypalającej ponad 20 papierosów dziennie.
Nikotyna, która odpowiedzialna jest za uzależnienie występuje również jako środek pomocniczy w rzucaniu nałogu. Korzystając ze środków na rzucanie palenia zawierających nikotynę, stopniowo zmniejsza się podawaną ilość, odzwyczajając organizm od jej obecności.
Palenia papierosów może prowadzić do uszkodzenia DNA nasienia
Skutki palenia papierosów na ciągłość DNA plemników zbadał dr Mohamed E. Hammade z Uniwersytety Saarland w Niemczech[2]. Mężczyzn podzielono na dwie grupy, pierwsza składała się z 53 palaczy wypalających 20 papierosów dziennie lub więcej oraz drugiej składającej się z 63 mężczyzn niepalących.
Porównując próbki nasienia zauważono wśród palaczy 14% mniejsze wartości protaminy w porównaniu z grupą niepalących. Pozornie nieduża różnica, jednak jest wystarczająca do wystąpienia niedoboru protaminy znacząco podnosząc ryzyko niepłodności. Zauważono również korelację pomiędzy paleniem tytoniu a stresem oksydacyjnym, który może powodować uszkodzenie DNA nasienia.
Jak palenie papierosów wpływa na jakość nasienia?
Głównymi winowajcami obniżającymi jakość nasienia są metale ciężkie kadm i ołów. Badania[3] wykazały korelację pomiędzy ilością wypalanych papierosów, okresem nałogu a poziomem kadmu we krwi, który negatywnie wpływa na gęstość nasienia. Dowiedziono również, że kadm i ołów wpływa na pogorszenie parametrów nasienia tj. ruchliwości plemników, nieprawidłowości morfologicznych, stężeniem nasienia.
Bierne palenie również może prowadzić do obniżenia jakości nasienia. Wdychanie dymu bocznego – z palącego się papierosa, oraz dymu głównego nurtu – wydychanego z płuc osoby palącej, wpływa negatywnie na integralność i ruchliwość plemników.
Przeczytaj również: Zapłodnienie in vitro – przygotowanie i procedura.
Palenie a sprawność seksualna
Płodność jest w istocie zależna od sprawności seksualnej – a szczególnie możliwości osiągnięcia wzwodu. Substancje zawarte w dymie papierosowym uszkadzają naczynia krwionośne co prowadzi do nieprawidłowego funkcjonowania mechanizmu wzwodu.
Oceny wpływu palenia na sprawność seksualną dokonano w badaniu[4] na grupie 2115 mężczyzn w wieku od 40-70 lat. Ochotników podzielono na trzy grupy: nałogowych palaczy, byłych palaczy oraz osoby nie palące. Pomimo, iż badaczom nie udało się określić dokładnej przyczyny negatywnego wpływu palenia, dowiedziono, że osoby palące cechują się znacznie większym ryzykiem zaburzeń erekcji w porównaniu z grupą osób niepalących oraz osób, którym udało się wyjść z nałogu.
Elektroniczne papierosy zdrowszą alternatywą?
E-papierosy przez producentów określane są jako zdrowsza forma palenia oraz skuteczny sposób na rzucenie nałogu. Badania[3] dowodzą, że wraz z e-dymkiem również dostarczamy toksyczne i rakotwórcze substancje – najczęściej jednak są to ilości znacznie mniejsze niż w przypadku klasycznych papierosów. Ocena szkodliwości e-papierosów jest nieco utrudniona ze względu na brak badań obejmujących długotrwałe palenie. Najświeższe doniesienia wskazują, że palenie elektronicznych papierosów może zwiększać ryzyko chorób serca oraz uszkodzenia płuc – brakuje jednak danych odnośnie wpływu na jakość spermy oraz płodność.
Wspólnie rzućcie palenie
Poza nikotyną w dymie papierosowym zawarte jest mnóstwo szkodliwych substancji, które wpływają negatywnie na jakość spermy oraz potencję. Szkodliwe działanie przysłowiowego dymka nie bez znaczenia jest również w przypadku kobiet.
Z raportu[5] CDC (Amerykańskiej Agencji Zwalczania i Zapobiegania Chorobom) wynika, że 10% ankietowanych kobiet paliło podczas ostatnich 3 miesięcy ciąży. Z grupy kobiet, które paliły na co najmniej 3 miesiące przed ciążą, 55% rzuciło palenie. Spośród tych, które postanowiły rzucić palenie na czas ciąży, aż 40% powróciło do nałogu w przeciągu 6 miesięcy od rzucenia.
Wśród nałogowych palaczek zauważa się o 37% niższą zawartość komórek somatycznych oraz 55% niższą zawartość komórek generatywnych w stosunku do grupy kontrolnej. Wniosek? Jeśli staracie się o dziecko postarajcie się wspólnie rzucić palenie, dzięki temu zadbacie o zdrowie własne oraz przyszłego pokolenia.
Źródła:
- „Is smoking a risk factor for decreased semen quality? A cross-sectional analysis.” Human Reproduction, 2007 Jan.[↩]
- „Smoking Could Harm Sperm, Study Finds.” HealthDay News, 2010 9 Sept.[↩]
- „Smoking and Male Infertility: An Evidence-Based Review.” World J Mens Health, 2015 Dec.[↩][↩]
- „Association between Smoking and Erectile Dysfunction: A Population-based Study.” American Journal of Epidemiology, 2005 Feb.[↩]
- „Substance Use During Pregnancy.” Dostęp 01.01.2019r. [↩]