Dlaczego warto rzucić palenie? Argumenty i korzyści zdrowotne

Palenie papierosów zwiększa ryzyko chorób dróg oddechowych, niedokrwienia serca, impotencji oraz bezpłodności. To tylko kilka z licznych skutków powodowanych przez szkodliwe substancje zawarte w dymie papierosowym. Jakie argumenty stoją za rzuceniem nałogu i jakie korzyści przyniesie ci rzucenie palenia?

Korzyści z rzucenia palenia

Pierwsze korzyści z rzucenia nałogu przychodzą niemalże natychmiastowo. Organizm palacza rozpoczyna proces regeneracji oraz oczyszczania z nagromadzonych szkodliwych substancji. Proces ten może trwać nawet kilkanaście lat – w zależności od stażu trwania w nałogu oraz ilości wypalanych papierosów. 

Inforgafika: jakrzucicpalenie.pl

Dlaczego warto rzucić palenie?

Palenie papierosów pociąg za sobą szereg skutków ubocznych. Wpływa na układ oddechowy, układ krążenia a nawet odporność. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia palenie odpowiedzialne jest za 8 milionów zgonów rocznie – główną przyczyną jest nowotwór^[1]. Nie bez znaczenia jest bierne palenie! Tak zwany dymek z drugiej ręki przyczynia się do śmierci ponad miliona osób. 

1. Choroby płuc

Dym papierosowy wdychany do płuc zawiera substancje szkodliwe – wykryto w nim 60 związków rakotwórczych – które prowadzą do szeregu działań niepożądanych.

Wpływ palenia na powstawania raka został opisane w wielu publikacjach naukowych. Według przeglądu badań u aktywnych palaczy ryzyko raka płuc jest średnio 5-10 razy większe niż u osób nie palących^[2] . Palacze są narażeni także na inne dolegliwości płucne jak: zapalenie oskrzeli, rozedma płucna czy nasilenie ataków astmy.

2. Choroby serca

Palenie papierosów przyczynia się do zaburzeń układu sercowo-naczyniowego. Badanie związku palenia z chorobami serca przeprowadzono na grupie 298 osób w wieku 20-29 lat. W skład grupy obserwacyjnej wchodzili mężczyźni oraz kobiety w podobnej liczbie.

Tętno osób palących będących w spoczynku wykazywało wyższe wartości. W tej grupie osób zauważono również znacznie mniejszy wzrost tętna podczas aktywności fizycznej w porównaniu do grupy niepalących^[3].

Przegląd badań uwzględniający 20 publikacji naukowych wskazuje, że rzucenie palenia może znacznie zmniejszyć ryzyko chorób serca^[4]. Naukowcy ocenili redukcję ryzyka choroby niedokrwienia serca o 36%. Rzucenie palenia skutkuje również zmniejszeniem liczby śmiertelnych przypadków zawału serca.

3. Zaburzenia erekcji

Poza dobrze znanymi działaniami szkodliwymi palenia papierosów specjaliści donoszą o istotnym wpływie na sprawność seksualną mężczyzn. Twierdzą, że palenie wpływa na szlak tlenku azotu, który pełni w procesie erekcji istotna rolę. Fizjologia wzwodu łączy się także z układem krwionośnym oraz sercowo-naczyniowym – choroby wynikające z nieprawidłowego funkcjonowania tych układów zwiększają ryzyko wystąpienia zaburzeń erekcji.

Literatura medyczna łączy palenie papierosów z uszkodzeniem śródbłonka i dysfunkcją rozszerzania naczyń krwionośnych^[5]. Ponadto metabolity wchodzące w skład dymu papierosowego ograniczają poziom tlenku azotu w ciałach jamistych przyrodzenia. Udowodniono również, że liczba wypalanych papierosów koreluje z ryzykiem zaburzeń wzwodu. Mężczyźni, którzy wypalali powyżej 10 papierosów dziennie cechowali się większym ryzykiem rozwinięcia się dolegliwości, niż grupa mężczyzn która wypalała mniejsze ilości.

4. Niższa płodność

Palenie papierosów przyczynia się do zmniejszenia płodności – choć zagadnienie to nie zostało dokładnie prześwietlone, badacze podsuwają kilka istotnych wniosków. Na podstawie kwestionariuszy od ponad 6 700 osób w wieku od 45-75 lat oceniono liczbę dzieci oraz średni wiek występowania menopauzy wśród kobiet^[6]. Kobiet palące posiadają mniej dzieci niż te które nie palą, tendencja ta utrzymuje się również wśród mężczyzn. Wykazano również, że palaczki przechodzą menopauzę średnio ponad rok wcześniej niż kobiet bez nałogu nikotynowego.

Badaniu na grupie 655 palaczy oraz 1 131 osób nie palących wykazało obniżenie jakości nasienia wywołane nałogiem^[7]. U palaczy zauważono 15,5% niższą gęstość nasienia, 17,5% mniejszą ruchliwość plemników oraz 22,4% niższe stężenie cytrynianu. Wiążąc palenie z wpływem na jakość nasienia oraz zwiększonym ryzykiem zaburzeń erekcji rzucenie nałogu może być istotne dla par starających się o dziecko.

5. Zagrożenie ciąży

Świadomość szkodliwego wpływy wdychania dymu papierosowego na płód wzrasta. Wiąże się to również z mocnym czynnikiem społecznym, który skłania przyszłe matki oraz kobiet karmiące piersią do bynajmniej okresowego rzucenia nałogu. Statystycznie w 1990 roku w Niemczech paliło podczas ciąży 28,6% kobiet, w początkowych latach nowego tysiąclecia odsetek ten spadł do 20%.

Dowiedziono, że już podczas płodu organizm dziecka przyzwyczaja się do dostarczanych substancji – również nikotyny. Potomstwo matek, które paliły bądź były biernymi palaczkami częściej w życiu dorosłych uzależnia się od nikotyny.

Narażenie płodu na dym papierosowy stanowi jednej z najbardziej szkodliwych czynników zagrażających ciąży. Rzucenie nałogu jest bardzo istotne, bowiem szkody wyrządzone przez palenie najczęściej stanowią działania trwałe. Wsród palaczek ryzyko aborcji jest większe o 33% w porównaniu do kobiet nie palących. Wzrasta również przypadłość martwych urodzeń – o 23%, oraz o 12% wystąpienia wrodzonych wad dziecka^[8].

Rozstanie się z nałogiem wymaga ogromnej determinacji. W celu zwiększenia swoich szans możesz wspomóc się preparatami łagodzącymi objawy rzucenia. Sprawdź koniecznie: Ranking tabletek, gum i plastrów na rzucanie palenia.

6. Osłabienie układu odpornościowego

Palenie papierosów oddziaływuje na funkcjonowanie komórek odpornościowych. Dowody wskazują na związek wdychania dymu papierosowego z nieprawidłowościami odpowiedzi immunologicznych^[9]. Dokładne procesy odpowiadające za osłabienie odporności nadal nie są poznane.

7. Choroby jamy ustnej

Żółknięcie zębów to nie jedyny problem związany z paleniem. Poza kwestiami estetycznymi nałogi palacze należą do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia dolegliwości w postaci: nowotworu jamy ustnej, próchnicy zębów, zaburzeń błony śluzowej, zapalenia przyzębia oraz uszkodzenia implantów^[10].

Badanie na grupie 100 osób palących oraz 100 osób niepalących potwierdza negatywne skutki palenia^[11]. U osób palących zaobserwowano zmniejszony przepływ śliny oraz znacznie poważniejsze zmiany w jamie ustnej (próchnica, zapalenie dziąseł, ruchliwość zębów, kamień nazębny). Badacze twierdzą, że może być to powiązane z większą suchością w ustach oraz osłabieniem układu odpornościowego.

8. Nowotwory

Nowotwór należy do najbardziej znanych przypadłości związanych z tytoniem. Szacunkowe dane podają, że co 6 osoba na świecie pali papierosy – łącznie ponad miliard ludzi. Rak płuc to nie jedyna forma nowotworu, która cechuje się zwiększonym ryzykiem wystąpienia wsród palaczy – w zależności od formy nowotworu ryzyko zachorowalności jest większe o 50-200%^[12].

Palenie tytoniu może być przyczyną:

• nowotworu jamy ustnej, krtani, gardła, przełyku,
• nowotworu nerki,
• nowotworu jelita grubego,
• nowotworu wątroby

9. Problemy ze wzrokiem

Substancje zawarte w papierosach wykazują szkodliwe działanie na tkanki oczu. Dym papierosowy podrażnia śluzówkę – zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej, zaburzenia widzenia oraz ślepota są dolegliwościami intensyfikowanymi przez nałogowe palenie papierosów^[13]. Ponadto zarówno aktywne jak i bierne palenie może być przyczyną zeza u przyszłego potomstwa.

Dym papierosowy a bierni palacze

Dym papierosowy można podzielić na 2 typy: nurtu głównego – wdychany przez płuca palacza, oraz nurtu bocznego (z drugiej ręki) – dym wydychany przez palacza oraz z żarzącego się papierosa a następnie wdychany przez osoby postronne. Ograniczenie skutków biernego palenia zostało zredukowane poprzez ustawę zabraniającą palenia w miejscach publicznych.

Bierne palenie może również przyczyniać się do raka płuc oraz pozostałych dolegliwości, które tyczą się osób palących. Szacuje się, że wdychanie dymu z drugiej ręki zwiększa ryzyko nowotworu płuc o 20-30%^[14]. Skutki biernego palenia są zależnie od częstotliwości ekspozycji na dym papierosowy.

Zapobieganie skutkom biernego palenia jest działaniem obustronnym. Palacze powinni każdorazowo udać się w odosobnione lub wyznaczone miejsce. Osoby nie palące powinny zaś unikać skupisk osób palących tytoń. Szczególne środki ostrożności powinni wykazywać rodzice, bowiem to właśnie dzieci są najbardziej narażone na skutki biernego palenia.

Zadbaj o zdrowie – rzuć nałóg

Palenie jest przyczyną licznych chorób oraz przedwczesnej śmierci. Szacuje się, że każdy wypalony papieros skraca życie o około 5 minut! Warto więc podjąć próby rzucenia nałogu, aktualnie stosowane metody leczenia cechują się znacznie wyższą skutecznością niż dawniej.

Chcesz skończyć z nałogiem raz na zawsze? Potwierdzone metody leczenia znajdziesz w artykule: Jak skutecznie rzucić palenie papierosów – 6 sprawdzonych sposobów.

Badania nad formami leczenia wykazują, że już sama nikotynowa terapia zastępcza może 2-3 krotnie zwiększyć szanse na wyrwanie się z nałogu. Do środków zaliczają się łatwo dostępne gumy oraz plastry zawierające nikotynę. W takiej formie stosowanie jest zarówno skuteczne jak i proste.

Palę bo? Obalamy mity

1. Mam z tego przyjemność

Złudne odczucie przyjemności nie daje smak papierosa, ale zaspokojenie potrzeby dostarczenie kolnej dawki nikotyny – od której organizm się uzależnia. Przypomnij sobie doznania odczuwane po zapaleniu pierwszego papierosa. Zapewne nie było to coś Ci smakowało, prawdopodobnie powodowało niesmak w ustach i dławienie.

2. Łagodzi stres oraz pozwala się zrelaksować

W sytuacjach stresowych często pali się więcej niż zazwyczaj. Jest to nabyty nawyk, który przybraliśmy jako sposób walki ze stresem. Zastanów się co pozwalało Ci się zrelaksować zanim w Twoim życiu pojawił się nałóg. Może było to czytanie książki, medytacja, sport czy coś innego? Znajdź skuteczny sposób walki ze stresem, a rzucenie nałogu przyjdzie Ci o wiele łatwiej.

3. Pozwala się skoncentrować

Osoby uzależnione są bardziej skoncentrowane, kiedy mają stabilny poziom nikotyny we krwi, wraz ze spadkiem nikotyny czujemy coraz większą chęć na papierosa, co może działać dekoncentrująco. Nie oznacza, to że palacze mają większe zdolności koncentracji, ale to, że ich organizm nie potrafi sobie radzić bez nikotyny.

4. Pomagają utrzymać szczupłą sylwetkę

Jest to mit, który ze zdrowiem nie ma nic wspólnego. W początkowym okresie rzucania palenia jesteśmy pod presją silnego głodu nikotynowego. Zamiast sięgnąć po kolejnego papierosa, zaczynamy podjadać, co może nieco zwiększyć wagę ciała po rzuceniu nałogu. Rozwiązaniem jest zwiększenie aktywności fizycznej – dzięki temu oderwiesz myśli od palenia oraz unikniesz przybrania na wadze.

---

Źródła:

1. „Tobacco.” WHO, 2019 Jul.[↩]
2. „Establishment of a Strong Link Between Smoking and Cancer Pathogenesis through DNA Methylation Analysis.” Sci Rep, 2017 Jul.[↩]
3. „Effects of smoking on heart rate at rest and during exercise, and on heart rate recovery, in young adults.” Hellenic J Cardiol, 2013 May-Jun.[↩]
4. „Smoking cessation for the secondary prevention of coronary heart disease.” Cochrane Database Syst Rev, 2004.[↩]
5. „Effects of cigarette smoking on erectile dysfunction.” Andrologiak 2015 Dec.[↩]
6. „Impact of smoking on fertility and age of menopause: a population-based assessment.” BMJ Open, 2016 Jun.[↩]
7. „Semen quality of male smokers and nonsmokers in infertile couples.” Fertil Steril, 2003 Feb.[↩]
8. „Smoking and Pregnancy — A Review on the First Major Environmental Risk Factor of the Unborn.” Int J Environ Res Public Health, 2013 Dec.[↩]
9. „Impacts of cigarette smoking on immune responsiveness: Up and down or upside down?” Oncotarget, 2017 Jan.[↩]
10. „Oral health risks of tobacco use and effects of cessation.” Int Dent J, 2010 Feb.[↩]
11. „Effect of Long-term Smoking on Whole-mouth Salivary Flow Rate and Oral Health.” J Dent Res Dent Clin Dent Prospects, 2010 Aut.[↩]
12. „The health consequences of smoking. Cancer.” Med Clin North Am, 1992 Mar.[↩]
13. „The association between cigarette smoking and ocular diseases.” Surv Ophthalmol, 1998 May-Jun.[↩]
14. „Second-hand smoke – ignored implications.” Int J Health Sci (Qassim), 2015 Apr.[↩]