Jak skutecznie rzucić palenie papierosów?

Zaledwie co dwudziestej osobie udaje się rzucić palenie na stałe. W wyniku uzależnienia od nikotyny umiera rocznie około 67 tys. Polaków. Dzisiejsze metody leczenia cechują się zauważalnie większą skutecznością niż próby rzucenia nałogu siłą woli. Stosowanie środków pomocniczych może nawet kilkukrotnie zwiększyć Twoje szanse! Coraz szersza oferta zabiegów dla palaczy stanowi dodatkową pomoc. Poznaj sposoby rzucenia palenia oraz ich skuteczność.

Jak uzależniają papierosy?

Substancją uzależniającą zawartą w papierosach jest nikotyna. Poprzez dostarczanie jej do organizmu zwiększa się ilość uwalnianych neuroprzekaźników regulujących nastrój – dopaminy oraz noradrenaliny. Kiedy organizm przyzwyczai – uzależni – się do ciągłego wyrzutu neuroprzekaźników, długotrwały brak nikotyny prowadzi do rozdrażnienia, rozkojarzenia oraz uczucia niepokoju. Podejmując walkę z nałogiem warto mieć na uwadze, że jest to złożony problem w skład którego wchodzą skomplikowane procesy biochemiczne.

Co ciekawe, to nie nikotyna wyrządza największe szkody. To ona trzyma palacza w swoich sidłach, ale największą szkodliwością cechują się substancje dodatkowe zawarte w dymie papierosowym. Włączają się do nich związki rakotwórcze, metale ciężkie, tlenek węgla … łącznie nawet 4 000 szkodliwych substancji.

Środki wspomagające rzucenie palenia

Samotna walka z nałogiem statystycznie najczęściej kończy się niepowodzeniam. Nikotyna jest substancją silnie uzależniającą – trzeba wykazać się ogromem determinacji, aby rzucić nałóg bez stosowania środków pomocniczych. Przegląd badań wskazuje, że terapia przy zastosowaniu nikotynowej terapii zastępczej bądź leków może zwiększyć 2-3 krotnie szanse na rzucenie palenia^[1].

Nikotynowa terapia zastępcza

Może to niektórych zdziwić, ale nikotynę można również wykorzystać do uwolnienia się od nałogu. Terapia polega na stałym zmniejszaniu ilości dostarczanej nikotyny do organizmu. Środki stosowane w nikotynowej terapii zastępczej mają postać: plastrów, gum do żucia, pastylek do ssania, inhalatora lub aerozolu – ostatnie dwie formy dostępne jedynie na receptę.

Tak podawana nikotyna wolna jest od pozostałych szkodliwych substancji (może być ich nawet kilka tysięcy!) zawartych w dymie papierosowym. Substancja powodująca uzależnienie jest w dalszym ciagu dostarczana do organizmu – z tą różnicą, że w coraz mniejszej ilości, stopniowo odzwyczajając organizm od jej obecności.

Ocenę skuteczności NTZ zbadano na grupie 308 pacjentów. Po 4 sesjach terapii behawioralnej wybrali preferowaną formę środka – tabletki, plastry, gumy. Spośród grupy pacjentów, po 4 tygodniach 88,2% osób rzuciło palenie, po okresie 6 miesięcy 54,9% natomiast po 12 miesiącach już tylko 36,2% osób wytrzymało w postanowieniu^[2] . Szacuje się, że nikotynowa terapia zastępcza może podwajać szanse na skutecznie rzucenie palenia.

Leki

Leczenie przy zastosowaniu środków farmakologicznych często odbywa się przy udziale preparatów stosowanych podczas nikotynowej terapii zastępczej – zazwyczaj plastra. Podczas stosowania leków należy bezwzględnie rzucić palenie w przeciągu kilku dni. W leczeniu uzależnienia od nikotyny stosuje się:

1. Bupronion (Zyban) – lek na depresję o działaniu zbliżonym do nikotyny – stymuluje uwalnianie dopaminy oraz noradrenaliny. Badania oceniają skuteczność leczenia tą substancją z zadowalającym wynikiem 20%. Skutki uboczne leku zauważa się u około 50% pacjentów, dotyczą najczęściej uczuciem suchości w ustach oraz problemów z snem^[3] .
2. Wareniklina (Champix) – lek zaburzający receptory nikotynowe w mózgu odpowiedzialne za uczucie przyjemności z palenia. Badania wskazują, że warenkilna cechuje się wyższą skutecznością niż inne środków (bupronion oraz NZT) – szczególnie na wczesnym etapie, do 3 miesięcy od podjęcia walki z nałogiem. Po okresie przyjmowania leku (12 tygodni) wskaźnik skuteczności kształtuje się na poziomie podobym do leczenia innymi środkami^[4].

Stosowanie obu leków wiąże się z możliwymi skutkami ubocznymi. Eksperci twierdzą jednak, że korzyści wynikające ze skutecznego rzucenia nałogu znacznie przewyższają szkodliwość środków farmakologicznych.

Papieros elektroniczny

Nikotyna może być również aplikowana za pomocą e-papierosa. Dobierając olejek należy mieć na uwadze, aby stopniowo zmniejszać jego moc – zawartość nikotyny w olejku. E-papieros jest świetnym rozwiązaniem dla starych palaczy, u których zauważa się nie tylko uzależnienie od nikotyny, ale i samego obrządku puszczania dymka. Nowoczesny papierosy nie są obojętne dla naszego zdrowia, olejki zawierają substancje, które po podgrzaniu mogą być toksyczne!

Terapie i zabiegi

Osoby sceptycznie nastawione do leków, mogą skorzystać z kilku alternatywnych metod. Sposoby te mogą stanowić fundament terapii jak i być jej dodatkowym elementem. Każda metod, która nieco zwiększy Twoje szanse na rzucenie palenia jest warta rozważenia.

Akupunkura

W akupunkturze używa się cienkich igieł wbijanych w różnych miejsca ciała na kilka lub kilkanaście minut. Celem akupunktury jest przywrócenie równowagi oraz uzyskanie dobrego samopoczucia bez potrzeby dostarczenia kolejnej dawki nikotyny. Za miejsce wyciszające głód nikotynowy uznaje się obszar uszu.

Badanie obejmujące 46 pacjentów wypalających średnio 20 papierosów dziennie podzielono na 2 grupy – stosujących akupunkturę oraz grupę kontrolną, u której stymulowano miejsca nie mające wpływu na głód nikotynowy. Skuteczność zabiegu oceniono na podstawie kwestionariuszy wypełnianych przez pacjentów oraz badania poziomu kotyniny i tiocyjanianu. Wśród grupy u której stosowano akupunkturę liczba wypalanych papierosów spadała o średnio 14 sztuk dziennie, podczas gdy wsród grupy kontrolnej liczba ta spadła o 7 sztuk. Ponadto osoby u których przeprowadzono zabieg zgłaszały zmniejszenie chęci na palenie oraz pogorszenie smaku papierosów^[5].

Biorezonans

Biorezonans wykorzystuje drgania elektromagnetyczne naturalnie występujące w naszym organizmie. Przed zabiegiem należy zapalić papierosa, który po wypaleniu zostaje umieszczony w aparaturze. Pacjent podłączony jest do niej specjalnymi elektrodami, po rozpoczęciu pracy urządzenia w organizmie zachodzą reakcje wygłuszające głód nikotynowy.

W wyniku zabiegu organizm będzie pozbywał się nagromadzonych toksyn. Po terapii należy zadbać o odpowiednie nawodnienie, dzięki czemu proces wydalania toksyn będzie w pełni efektywny. Tej metody rzucania palenia powinny unikać osoby z rozrusznikiem serca, padaczką oraz kobiety w ciąży.

Skuteczność leczenia poddano ocenia podczas badania z udziałem 190 nałogowych palaczy. Pacjentów podzielono na 2 grupy – osoby poddawane terapii biorezonansowej oraz grupę placebo. Po pierwszym tygodniu skuteczność pośród pierwszej grupy wynosiła 72% w porównaniu do 54,8% skuteczności w grupie placebo. Po roku bez nałogu pozostało 28,6% pacjentów poddanych terapii biorezonansowej w porównaniu do 16,1% wśród grupy placebo. Badanie wskazuje na skuteczność terapii która zauważalnie zwiększa szanse na długotrwałe rzucenie palenia^[6].

Metoda Carra

Metoda jest dokładnie opisana w książce Allan Carr „The easyway to stop smoking”. Książka uzmysławia powody dla których sięgamy po papierosa. Według autora wcale nie potrzeba silnej woli, aby skutecznie rzucić palenie. Celem jest poznanie mechanizmu działania głodu nikotynowego oraz wprowadzenie w życie kilku prostych wskazówek.

Dobrze wiemy jakie skutki pociąga za sobą palenie, jednak strach nie pozwala nam rzucić nałogu. Strach przed utratą przyjemności, walka z samym sobą o przetrwanie kolejnego dnia bez papierosa. Według autora metody skuteczność jest większa kiedy palacz zdecyduje się na seminarium terapeutyczne. Seminaria prowadzone są przez wykwalifikowane osoby posiadające licencje i zgodę na prowadzenie szkolenia.

Jak skutecznie rzucić palenie?

Praktycznie wszyscy zdajemy sobie sprawę ze skutków nałogowego palenia papierosów. Mimo tego szacuje się, że w wyniku nałogu umiera w Polsce rocznie 67 tysięcy osób. Sama świadomość jednak nie wystarczy aby rzucić palenie. Trzeba wykazać się determinacją i silną wolą. Aby zwiększyć szanse na powodzenie skorzystaj z poniższego planu terapii.

Plan walki z nałogiem

Decyzja o rzuceniu palenia podjęta? Świetnie! Zanim jednak podejmiesz walkę dobrze się do niej przygotuj. Określ dokładnie dzień, w którym rzucisz nałóg. Oczywiście nie odkładaj tego zbyt długo – kilka dni na przygotowanie powinno Ci wystarczyć.

1. Stwórz listę motywacyjną – najprościej ujmując wypunktuj powody dla których chcesz rzucić palenie. Kolejne punkty spisz na kartce – przelewanie myśli na papier wzmocni Twoją motywację – a następnie umieść ją w widocznym miejscu.
2. Podczas okresu przygotowawczego warto zacząć ograniczać liczbę wypalanych papierosów – pomoże Ci to zmniejszyć skutki wywołane odstawieniem nikotyny.
3. Podziel się swoją decyzją z otoczeniem – rodziną, znajomymi, współpracownikami. Deklaracja o rzuceniu nałogu przed osobami trzecimi wspomaga determinacje w dążeniu do obranego celu.
4. Zawczasu zaopatrz się w środki pomocnicze (tabletki, plastry, gumy) jeśli zdecydujesz się na ich wykorzystanie. Na dzień przed wyznaczona datą przygotuj sobie również drobne przekąski – pokrojone świeże warzywa i orzeszki.
5. Porozmawiaj z osobami, którym udało się rzucić palenie. Spytaj się co im pomogło i co było najtrudniejsze. Historie osób, które przeszły już tą drogę mogą działać motywująco oraz przygotują Cię na momenty słabości. Oczywiście nie zapomnij spytać o korzyści wynikające z rzucenia palenia – materialne, a przede wszystkim zdrowotne.
6. Jeśli w Twoim otoczeniu jest osoba, która również chce rzucić palenie namów ja do wspólnego wyzwania – dodatkowa motywacja zawsze się przyda.
7. Na przeddzień planowego rozstania z nałogiem wyrzuć papierosy i popielniczki.

Kiedy nadjedzie dzień, w którym postanawiasz rzucić palenie należy krok po kroku wdrożyć swój plan w życie. Pora na przyswojenie kilku porad, które pomogą Ci przebrnąć przez najgorszy okres:

1. Wypełnij swój plan dnia – często w wolnych chwilach sięgamy po papierosa, kiedy będziesz cały czas coś robić łatwiej będzie Ci zapomnieć o paleniu.
2. Spędzaj czas aktywnie – podczas uprawnia sportu wydzielają się endorfiny, nazywane również hormonami szczęścia. Miło i aktywnie spędzając czas zapomnisz o chęci na papierosa.
3. Ogranicz spożywanie alkoholu – podczas zakrapianych imprez jesteśmy bardziej podatni na „okazyjnego” papieroska, staraj się unikać grup osób palących – jeśli na imprezie grupka osób wychodzi zapalić pozostań wsród niepalących.
4. Jeśli korzystasz ze środków pomocniczych trzymaj się zalecanego stosowania.
5. Nagradzaj się za kolejne dni bez papierosa. Oszczędności są jednym z wielu motywów skłaniających by rzucić nałóg. Określ okres po którym sprawisz sobie coś miłego ekwiwalentnego do liczby paczek papierosów, które być wypalił lub wypaliła. Możesz kupić sobie jakiś gadżet, buty, ubranie czy wybrać się na kolację z ukochaną osobą. Da Ci to poczucie rzeczywistych korzyści materialnych i wzmocni przeświadczenie, że warto było podjąć się rzucenia nałogu.

Sytuacje kryzysowe – czyli co zrobić w momencie krytycznym

Każdy inaczej znosi skutki odstawienie nikotyny. Jest to substancja silnie uzależniająca – walka z nią nie należy do prostych. W momencie słabości spróbuj następujących działań:

• wróć do listy motywacyjnej – przeczytaj i przypomnij sobie dlaczego chcesz rzucić palenie,
• wyjdź na spacer,
• zajmij się czymś – poświęć czas na swoje hobby, poczytaj książkę – podejmij się czynności, które intensywnie Cię angażują, praktycznie każdy z nas ma jakieś zajęcie przy którym czas płynie na tyle szybko, że kilka godzin wydaje się mijać w zaledwie kilkanaście minut,
• napij się wody i weź kilka wdechów świeżego powietrza skupiając zmysły na tym jak powietrze wypełnia Twoje płuca.

---

Źródła:

1. „A Comparative Study on Tobacco Cessation Methods: A Quantitative Systematic Review.” Int J Prev Med, 2014 Jun.[↩]
2. „Which form of nicotine replacement therapy is more effective for quitting smoking? a study in Tehran, Islamic Republic of Iran.” Eastern Mediterranean Health Journal, 2012 Oct.[↩]
3. „The use of bupropion SR in cigarette smoking cessation.” Eastern Mediterranean Health Int J Chron Obstruct Pulmon Dis, 2008 Mar.[↩]
4. „Quitting Smoking Before and After Varenicline: A Population Study Based on Two Representative Samples of U.S. Smokers.” Tob Control, 2016 Jul.[↩]
5. „Effect of acupuncture on smoking cessation or reduction: an 8-month and 5-year follow-up study.” Prev Med. 2001 Nov.[↩]
6. „Evidence for the efficacy of a bioresonance method in smoking cessation: a pilot study.” Forsch Komplementmed, 2014 Aug.[↩]